Bộ môn Tâm lý - Giáo dục

Đàn ông hiện đại đang tìm những hướng ưu tiên mới. Trong mười năm gần đây, mô hình truyền thống nam tính đã thay đổi trước sức tấn công của trào lưu chuyển đổi giới tính. Cuộc sống đang đặt ra với đàn ông những đòi hỏi đầy mâu thuẫn: ngày nay người đàn ông phải thể hiện tính mềm dẻo…nhưng trong đó phải giữ được sự cứng rắn, lịch sự. Lịch sử hàng ngàn năm cho rằng, trở thành đàn ông – trước hết phải loại trừ tất cả thuộc tính đàn bà trong nhân cách của mình. Vậy làm đàn ông thời nay có dễ không?

HẠT GIỐNG CỦA TIẾN HÓA

Trong xã hội nguyên thủy, họ là những người đi săn và những người chiến đấu chống lại thú dữ. Ở họ, đòi hỏi sức mạnh cường tráng, tính quyết đoán, sự chịu đựng và điềm tĩnh để giúp họ khai thác và thực hiện những cú đấm chính xác. Gốc của tiếng Nga từ “мужество” cũng nói lên rằng sự dũng cảm và điềm tĩnh trước hết là những đặc tính của đàn ông. Những giá trị phẩm chất khác của đàn ông – quan niệm về danh dự, kỷ luật, sự tôn trọng đối với thứ bậc cho phép xây dựng nên những trường học xã hội quan trọng và hình thành cấu trúc xã hội hiện đại dựa trên cơ sở quyền lực đàn ông. Đi vào hình mẫu người đàn ông lí tưởng là sự tự chủ, độc lập, logic và kỳ vọng đối với chiến thắng. Song những phẩm chất mà lịch sử cần thiết để tồn tại và bảo vệ, ngày nay, tất cả đã làm phức tạp hơn cuộc sống trong gia đình, ở lứa đôi, làm cản trở khả năng phát triển nhân cách người đàn ông. Nói riêng, về vấn đề này trong vô thức tập thể cùng với những phẩm chất không phải bàn cãi nữa đã “đào sâu chôn chặt”, như tính hiếu chiến, sức mạnh thô bạo, xu hướng đè đầu phụ nữ ngày nay không được chấp nhận nữa. Ngày nay, khi phụ nữ đã dành quyền tự chủ về tài chính, đạt được sự bình đẳng trong lao động và chủ thể tự do trong tình dục thì nền tảng thế kỷ quyền lực đàn ông đã xuống ngôi. Thậm chí việc truyền họ cũng không như trước: đứa trẻ được quyền lấy họ không chỉ của cha mà cả của mẹ, mặc dù 62% đàn ông Nga cho rằng, phần lớn phụ nữ phù hợp với vai trò lãnh đạo, còn 66% khẳng định “công việc của chồng – kiếm tiền, còn công việc phụ nữ là chăm sóc con cái”. Mọi lối mòn suy nghĩ không thể giúp đàn ông tự khẳng định mình hơn, một lần nữa buộc đàn ông phải suy nghĩ.

NHỮNG BÓNG MA CỦA CHUYỂN ĐỔI GIỚI TÍNH

Đã bước vào thời kỳ tự do, song có sự mất định hướng. Những người đàn ông bị lạc vào sương mù đang cố đi tìm con đường của mình. Dường như, hình mẫu tổng hợp của lòng dũng cảm đã thế chỗ cho hình ảnh đa chiều của đàn ông trên các trang quảng cáo...Đàn ông với hứng thú đi dạo cửa hàng, không ngại ngùng bộc lộ những tình cảm của mình và quan tâm đến ngoại hình của bản thân. Một ví dụ điển hình – cầu thủ Bóng đá David Beckham. Anh ta quan sát theo mốt (model), đeo trang sức, thay đổi kiểu tóc, xuất hiện trước mọi người cùng bạn bè. Và trong việc này đọng lại hình mẫu của tính đàn ông.

Đàn ông nói chung đã chú ý hơn về ngoại hình của mình, hướng tới việc làm sao để đẹp hơn, trẻ hơn. “Trong mười năm gần đây, cơ thể đàn ông trở nên dễ nhìn hơn, thoáng hơn. Ý thức được rằng, cơ thể của họ nhiều người ngắm, được người ta phản ánh đã kích thích đàn ông chăm lo về sức khỏe của mình và sắc đẹp. “Cơ thể và ngoại hình trở nên những thành phần quan trọng của hình mẫu đàn ông, từ đó quyết định rất nhiều việc tự đánh giá, lòng tự trọng và mức độ lợi thế chủ quan của con người”, - Igor Kon, nhà xã hội hoc, tình dục học cắt nghĩa. Chăm sóc bản thân không chỉ giới trẻ thừa nhận, mà cả những người đàn ông trung niên (Olek, 49 tuổi, Giám đốc Nhà xuất bản). Ngoại hình rõ ràng có ý nghĩa quan trọng. Phụ nữ cũng hay chú ý đến việc ăn mặc của đàn ông. “Áo quần thể hiện vị thế cao của người sở hữu, nâng cao sự hấp dẫn của đàn ông trong con mắt phụ nữ”, - Marina Butovskaia, nhà nhân chủng học nói.

Còn một thử thách đối với đàn ông ngày nay đánh động đến họ - đó là sự đánh mất vai trò người người chủ gia đình và nguy cơ mất việc nhãn tiền. Ngày nay, đàn ông cũng không còn tự tin để nói rằng, công danh của họ sẽ ngọt ngào. “Trong môi trường lao động đang diễn ra sự phá vỡ hệ thống phân công lao động truyền thống, sự suy giảm vai trò sản xuất của đàn ông, phụ nữ và môi trường hoạt động, - Igor Kon. Phụ nữ dần dần bình đẳng với đàn ông, và vượt lên họ về trình độ học vấn, điều này ảnh hưởng rất nhiều đến danh vọng tương lai và năng lực xã hội.

NHỮNG ƯU TIÊN HÀNG ĐẦU

Người đàn ông hiện đại mong muốn không chỉ kiếm tiền vì cuộc sống mà còn sống thật với chính mình! Vì thế, họ phải thay đổi những ưu tiên hàng đầu của mình. Giá trị nhân cách được xác định không chỉ ở địa vị nghề nghiệp mà đàn ông còn hướng tới thực hiện vai trò của mình như một người bố của gia đình, người chồng, người yêu, người bạn. Vấn đề này không hề lỗi thời đối với phụ nữ! Đối với phần lớn đàn ông trên thế gian này, hòn đá tảng của nam tính ngày nay – tính độc lập và sự kính trọng của bạn bè, còn sự hấp dẫn, sự ổn định tài chính và đời sống tình dục mạnh mẽ không còn là chuyện quá lớn lao. Gia đình và con cái là một trong những giá trị lớn nhất trong cuộc sống mà 70% đàn ông Nga đánh giá, công việc hấp dẫn và sự hiện diện của bạn bè – 30% và 25% - phù hợp. Đàn ông tham gia tích cực vào đời sống gia đình chưa có khi nào nghiêm túc như đối với vai trò làm cha của mình. Nhiều người rút ngắn giờ làm việc cơ quan để dành thời gian ở nhà. Họ thiết lập mối quan hệ tin tưởng với những đứa trẻ của mình ngay từ những năm đầu tiên của cuộc đời chúng, khi mà sự quan tâm này trước đây không ai khác là người mẹ.

Đàn ông hiện đại – một nhân cách vô cùng phức tạp cùng với thế mạnh và điểm yếu, với những nguyên tắc cứng rắn và khả năng thích ứng và biến đổi. “Rất có thể, trước đây, người say và đập phá thì người ta cho rằng là những đặc trưng của nam tính. Ngày nay tất cả đã đi vào dĩ vãng” (bình luận của Ivan - kỹ sư 29 tuổi). Phụ nữ trong tương lai sẽ chọn không phải là chàng trai uyên bác mà là trung thực, có tình người, không ngại sống như những gì vốn có”.

Kết cục về sau sẽ ra sao? Đàn ông và đàn bà cuối cùng rồi cũng dừng cuộc chiến? Mọi cái không đơn giản vậy.

PHỤ NỮ MUỐN GÌ ?

Đàn ông phải là một người che chở - hiệp sỹ và một hoàng tử hào hoa, coi phụ nữ bình đẳng với mình, biết khâm phục sự kiều diễm của họ. Để đáp ứng được mong đợi của phụ nữ, đàn ông phải mở rộng vòng tay chăm sóc họ. Đây là điều khẳng định của nhà xã hội học Krictine Castelain-Meunier): “Phụ nữ kỳ vọng ở đàn ông rất nhiều - họ muốn đàn ông phải biết làm cho họ phì cười, và ngạc nhiên, biết đề cao lợi thế của họ trước đối thủ. Đàn ông phải tạo được hứng thú và tạo được cảm giác tin tưởng. Nói chung, để chinh phục được phụ nữ cần phải biết đóng nhiều vai khác nhau”.

Thế nào là người đàn ông hiện đại? Họ là người thừa nhận điểm yếu của mình, nhưng giữ được niềm tin vào chính bản thân. Họ biết họ muốn gì và kiên quyết từ chối những gì. Trở thành đàn ông hiện đại nghĩa là cần bộc lộ tính linh hoạt, nhưng không đánh mất mình. Cái chính hiện nay – không phải liều lĩnh hay ích kỷ mà là sức mạnh tiềm tàng. Chính sức mạnh này những người phụ nữ hiện đại đang tìm kiếm ở đàn ông! Khi giành được quyền hạnh phúc, phụ nữ hiểu rằng để thực hiện được quyền này họ cần có bên cạnh người đàn ông.    

Theo Tạp chí Psychologies, số 47, tháng 3 năm 2010