Bộ môn Tâm lý - Giáo dục

Màu sắc trong tâm lý học hiện đại

Tác giả: Bộ môn Tâm lý Giáo dục

Trong tâm lý học hiện đại, những quan điểm về màu sắc khá thú vị, chúng tôi xin giới thiệu những quan điểm này trên cơ sở những màu sắc thông dụng nhất là màu đen, màu trắng, màu đỏ, màu xanh nước biển, màu xanh lá cây, màu vàng, màu tía, màu nâu, màu da cam và màu hồng.

Màu đen

Màu đen là tất cả những gì ta sẽ cảm nhận khi không còn chút ánh sáng nào cả. Nó có khả năng hấp thu tất cả các màu sắc khác trong dải màu. Màu đen đem lại cảm giác bất an, tội lỗi và được xem là biểu tượng của cái ác, luôn gắn với tính cách của những nhân vật phản diện. Ở nhiều nơi, màu đen còn là biểu trưng của sự mê hoặc, quyến rũ.

Màu đen khiến người ta nghĩ đến sự chết chóc, nỗi ham mê nhục dục và những điều bất hạnh. Song bù lại, màu đen lại được xem là màu của sức mạnh và quyền lực. Ở Ai Cập cổ đại, màu đen lại là biểu trưng cho sự sống và tái sinh.

Màu trắng

Màu trắng biểu trưng cho sự trong trắng và thuần khiết. Nó có thể làm nổi bật cho khung cảnh nhưng cũng có thể đem lại cảm giác trống rỗng, bất an và có một chút gì đó lạnh lẽo và khô cằn. Một căn phòng được phủ sơn trắng toát sẽ làm ta có cảm giác rộng rãi, thoáng đãng nhưng lại không thân thiện và trống trải.

Màu đỏ

Màu đỏ đem lại sự tươi sáng, ấm áp và thoải mái. Màu đỏ thường liên quan nhiều đến tình yêu, sự che chở.

Tuy nhiên, màu đỏ lại thuộc gam màu nóng nên có thể đem lại cảm giác bồn chồn, thậm chí giận dữ nhưng cũng có thể là một sự mãnh liệt trong suy nghĩ và tình cảm.

Màu xanh nước biển

Đây là màu được rất nhiều người ưa thích, đặc biệt là đàn ông. Trong các dịp lễ, sinh nhật, chị em thường có xu hướng mua trang phục màu xanh nước biển cho nửa kia của mình bởi họ tin rằng đấy là màu của phái mạnh.

Màu xanh nước biển đem lại cảm giác thanh thản, yên bình và chín chắn. Các công sở thường được sơn màu này bởi các nhà quản lý cho rằng điều đó sẽ giúp nhân viên của họ làm việc có hiệu quả hơn.

Màu xanh nước biển cũng đem lại cảm giác buồn bã và sự riêng tư.

Một điều khá lý thú là màu xanh nước biển lại đem lại ít cảm giác ngon miệng nhất trong số tất cả các màu sắc còn lại.

Màu xanh nước biển còn có tác dụng làm giảm nhịp đập của tim và giảm nhiệt độ cơ thể.

Màu xanh lá cây

Đây là sắc màu của tự nhiên. Nó tượng trưng cho sự thanh bình và may mắn, nhưng cũng tượng trưng cho lòng đố kỵ.

Màu xanh lá cây còn tượng trưng cho sự lớn mạnh của gia đình, đông con nhiều cháu. Đây là màu sắc rất được ưa thích trong các đám cưới vào thế kỷ 15. Đến tận ngày nay, kẹo M&M’s màu xanh lá cây (một loại kẹo sôcôla ở Mỹ) vẫn được sử dụng như một thông điệp tình ái.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện một khả năng kỳ diệu của sắc màu này, đó là có thể tăng cường khả năng đọc. Một số sinh viên cũng cho rằng khả năng đọc hiểu của họ được cải thiện đáng kể nhờ vào các trang giấy màu xanh lá cây. Màu xanh lá cây còn được cho là có tác dụng giảm stress.

Màu vàng

Màu vàng đem lại sự vui vẻ, hân hoan và đầm ấm. Tuy nhiên, đây lại là gam màu có hại nhất cho mắt nếu phải tiếp xúc thường xuyên, bởi màu vàng có khả năng phản chiếu ánh sáng rất tốt. Nếu bạn dùng màu vàng làm nền cho màn hình máy vi tính hoặc đọc sách trên những trang giấy vàng thì có thể gây nên chứng mỏi mắt và suy giảm thị lực.

Mặc dù có thể đem lại sự vui vẻ song màu vàng có thể gây nên cảm giác thất vọng và bực bội. Trong những căn phòng màu vàng, người lớn sẽ dễ trở nên nổi cáu hơn và trẻ em thường hay khóc nhè hơn.

Màu vàng còn có tác dụng đẩy mạnh quá trình trao đổi chất.

Màu tía

Đây là sắc màu biểu trưng cho quyền lực hoàng gia, cho sự giàu có và khôn ngoan. Nó cũng tượng trưng cho sự duy linh, mang tính chất tinh thần.

Trong tự nhiên rất hiếm gặp sắc màu này. Nó thường tồn tại ở dạng nhân tạo.

Màu nâu

Màu nâu tự nhiên có thể gợi lên cảm giác dẻo dai, mạnh mẽ và sự tin tưởng, nhưng nó cũng là biểu trưng cho sự buồn rầu và cô đơn.

Màu nâu đem lại cho não bộ cảm giác ấm áp, thoải mái và an toàn. Đây cũng được xem là sắc màu của sự sành điệu.

Màu da cam

Màu da cam là kết quả của sự pha trộn giữa màu vàng và màu đỏ. Nó được xem là sắc màu của năng lượng.

Màu da cam đem lại sự tươi trẻ, hào hứng cùng niềm khích lệ và sự ấm cúng.

Cũng như màu vàng, màu da cam cũng có tác dụng tăng cường sự chú ý và được dùng trong quảng cáo, trong các bảng tín hiệu giao thông và các thông báo.

Màu hồng

Đây là sắc màu của tình yêu và sự lãng mạn. Nó cũng đem lại sự bình tĩnh và an lành.

Trong các nhà tù, người ta thường dùng các bức tranh chuyển màu có màu hồng để giúp tù nhân trở nên ôn hòa hơn. Trong thể thao, người ta thường sơn phòng thay đồ của đội khách màu hồng để làm “giảm nhiệt” các cầu thủ. Tuy nhiên, những tác dụng trên nói chung là không có tác dụng lâu dài, đặc biệt là khi thị giác đã trở nên quá quen thuộc với sắc màu hồng.

                                                Chánh Hữu (Theo About)